Leestijd 3 - 4 min
Passie voor het gespecialiseerd onderwijs
“Elke dag opnieuw in kleine stapjes vooruit”
Marion van Leen
“We bieden wat maar nodig is: eerst moet een leerling zich weer veilig voelen op school”

Na veertig jaar werken in het regulier onderwijs stapte Marion van Leen over naar het speciaal onderwijs en vond daar haar passie. Eerst stond ze er met veel plezier voor de klas en uiteindelijk was ze he-le-maal op haar plek als zorgcoördinator van De Opmaat van Het Molenduin in Driehuis. Vlak voor haar pensionering vertelt zij graag over de meerwaarde van deze bijzondere onderwijszorgklas.

“De Opmaat is er voor leerlingen die lang thuis hebben gezeten, of die soms wel vier, vijf scholen achter de rug hebben en geen passende plek kunnen vinden”, legt Marion uit. Zij werkt zelf met kinderen in de leeftijd van 8 tot en met 12 jaar, maar Het Molenduin heeft ook een Opmaatklas voor tieners.

Elke dag opnieuw

“De Opmaat biedt onderwijs en zorg. Je kunt wel zeggen: als het bij ons niet lukt, dan is er voor deze kinderen en jongeren eigenlijk geen onderwijsoptie meer. Wij doen er dus alles aan om ze – zonder druk – elke dag opnieuw te helpen om stap voor stap weer tot leren te komen en ervoor te zorgen dat ze met plezier naar school gaan.”

Met pedagogisch medewerkers van netwerkpartner in de zorg Level, bieden leerkrachten van Het Molenduin wat leerlingen nodig hebben en geven zij traumasensitief les. “Het behandelplan en pedagogische doelen komen samen”, vertelt Marion. “We bieden wat maar nodig is: eerst moet een leerling zich weer veilig voelen op school. Vaak zijn kinderen en jongeren die naar De Opmaat komen, heel angstig.”

“Sommige komen maar een uur naar school, maar ook dat kan winst zijn”

Pedagogische toppers

Teamleden van De Opmaat zijn pedagogische toppers, beaamt Marion. “Je moet wel een olifantshuid hebben en je succeservaring kunnen halen uit die kleine stappen vooruit. Alles begint natuurlijk met enthousiasme voor kinderen. Belangrijk is ook als team elkaars taal spreken en het met z’n allen doen.”

Leerlingen van De Opmaat kampen veelal met ‘gestapelde’ problemen: hechting, trauma, autisme of ADHD, noem maar op. “Sommige komen maar een uur naar school, maar ook dat kan winst zijn” licht Marion toe. “Er is in deze regio nauwelijks opvang voor deze groep, dus dan biedt school toch íets structuur. Aan ons is het om altijd in gesprek te blijven, niet boos te worden ook al wordt een leerling dat wel en vooral consequent zijn. Zeggen wat je doet en doen wat je zegt.”

Groepsgewijs op maat

Al is het per kind verschillend wat lukt en wordt aangeboden – inderdaad: op maat – toch wordt heel bewust ook groepsgewijs lesgegeven. “Dat is goed voor de sociale ontwikkeling”, benadrukt Marion. Doel is immers dat kinderen als het even kan op termijn weer kunnen meedraaien in een klas. En die weg daarheen wordt afgelegd in kleine stapjes.

“Als het een kind lukt om twee minuten in plaats van één op een stoel te blijven zitten, of als het lukt om een kwartier niet te praten, kan dat een succes zijn”, illustreert Marion. “We werken dan met beloningen. Denk aan het meelopen om thee uit te delen aan leerkrachten, of even tijd op de iPad.”

Succes ervaren

Een mooi voorbeeld van zo’n kleine stap zetten, hoorde Marion tijdens een oudergesprek. De leerkracht legde ouders uit hoe er aan meer zelfvertrouwen wordt gewerkt.

“De opdracht was een kwartier rekenen en een leerling werd boos omdat hij ‘maar één som’ had gemaakt. Hij kreeg veel complimenten van zijn juf: hij had een kwartier rekenen volgehouden. Langzamerhand snapt hij steeds beter dat hij het wél goed doet. Hopelijk is hij een volgende keer blij met wat hij heeft af kunnen maken, al is dat in zijn ogen te weinig.”

Met pensioen

En nu zit het werken er na 45 jaar onderwijs op. En? “Het is mooi geweest. Zeker niet vanwege de kinderen, maar wel vanwege de administratieve rompslomp die er soms bij komt kijken. Daar komt bij: Ik heb een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Op papier werkte ik drie dagen, maar in de praktijk waren dat er meestal meer en lag ik ook ’s nachts wel eens wakker van de verhalen van leerlingen. Het is dus goed om nu een pas op de plaats te maken. Lezen, muziek, oppassen op mijn kleinkinderen: heerlijk.”

auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Peter Valckx
eerder verschenen Jaarmagazine 2023-2024